Son güncelleme 27 Nisan 2024 - 14:03
07 Oca 2024 Ekonomi, Konuk Yazar, Köşe Yazarları, Manşet, Sağlık, Sürmanşet 0
Süreyya Tahsin Aygün ismini şu ana kadar acaba aramızdan kaç kişi duydu???
İnsanlar tuttuğu takımın kadrosunu yedek oyuncularıyla birlikte bir çırpıda sayıyor,
Herhangi bir bir ünlünün sevgilisinin veya çocuklarının adı herkesçe bilinmekte,
Bir fenomenin en son kime atar yaptığı ve o kişinin yedi sülalesi epeyce bir araştırılıyor.
Ancak,
Veteriner Hekim Ordinaryüs Profesör Doktor Süreyya Tahsin Aygün ’ü ne yazık ki halkımızın çoğu değil tanımak, ismini bile duymamış.
Lakin eminim birçoğunuz,
Bu paylaşımın sonuna geldiğinde “Nasıl olur da böyle bir kişi bugüne kadar bize anlatılmadı?” diye soracaktır…
Süreyya Tahsin Aygün coğrafi olarak daha batıda bir yerlerde doğmuş olsa idi,
İsmi dünyanın en ücra köşesindeki kişilerin dahi beynine kazınmış olurdu.
Emin olun bunu kesinlikle şoven milliyetçi bir refleksle söylemiyorum…
Alfred Nobel 1896’da bu dünyaya gözlerini kapadığında, Süreyya Tahsin Aygün henüz sadece bir yaşındaymış.
Eğer ki,
Aynı dönemde teşvik-i mesaide bulunabilselerdi,
Nobel gibi insanoğlunun yıkım gücünü artıran icatlarıyla değil de,
Bilakis insan yaşamına inanılmaz katkılar sağladığı birçok keşifle anılacaktı.
Kim bilir bugün belki de Nobel yerine, “Aygün Ödülleri “ veriliyor olurdu.
Oysa,
İbn-i Haldun’ un dediği gibi, coğrafya kaderdi…
Tıp tarihinde aslında çok iyi niyetle başlayan,
Ancak ciddi başarısızlık ve ağır trajedilerle sonuçlanan bir takım üzücü deneyimler olmuştur.
Talidomid Faciası da insan sağlığı alanında en acı verici ve en travmatik olayların başlarında geliyor.
Talidomid’ i bir Alman ilaç firması epilepsi tedavisinde kullanılacak bir ilaç olarak geliştirdi.
Klinik çalışmalar sırasında ilacın sakinleştirici özellikleri anlaşılınca…
İlk olarak 1957 yılında ilk olarak Almanya’ da,
Akabinde kısa süre içerisinde Avustralya’ya kadar uzanarak,
Yaklaşık elli ülkeden anne adaylarına özellikle “sabah bulantılarına karşı” yaygın olarak önerilen, reçetesiz bir ürün olarak oldukça fazla rağbet gördü.
Talidomid için hamilelik esnasında hiperemezis, yani gebelik bulantı ve kusmalarını önlemek için onay alndı,
Çünkü,
Bu ürünü kullanan kadınların gebelikleri çok rahat ve konforlu geçiyordu.
Talidomid kullanımının yaygınlaşmasından kısa bir süre sonra, iskelet anomalileri ile doğan çocuk sayılarında ciddi bir artış olur…
Uzuvların yetersiz gelişmesi ile karakterize,
Ve,
Fokomeli (fok benzeri eller-kollar) olarak adlandırılan malformasyonlu bebek doğum oranlarında dikkat çekici bir yükselme vardır.
Aslında,
Fokomeli zaten bilinen; oldukça nadir de olsa doktorların her gebelikte karşılaşılabileceği bir riskti,
Ancak,
Bu doğumsal kusur ile dünyaya gelen çocuk sayısındaki çok ciddi artış dehşet verici boyutlardaydı!!!
Örneğin,
Hamburg Üniversitesi Pediatri Kliniğinde 1949-1959 yılları arasındaki on yıllık süre içerisinde sadece bir fokomeli vakası gözlenmişken,
Bu sayı 1960 yılı içerisinde 30,
1961 yılında 164 vakaya ulaşmıştır.
Kayıtlara göre 1959-1962 yılları arasında sadece Almanya’da 2.500’den fazla, İngiltere’de 500’den fazla bebek aynı ortak kaderi yaşıyordu.
Etkilenen kişi sayısı ne yazık ki tam olarak bilinmemekle birlikte,
Talidomid kullanımına bağlı olarak 90.000’ den fazla düşük, 10.000’ den fazla sakatlık ve ölüm vakası olduğu düşünülmektedir.
Lakin çok ilginçtir ki,
Neredeyse tüm dünyanın mağdur olduğu bu felaket, Türkiye’ye uğramamıştı bile…
Ordinaryüs Profesör Doktor Süreyya Tahsin Aygün ‘ün talidomid etken maddeli ilacın Türkiye’de ruhsatlandırılmasına karşı büyük mücadele vermiş,
Ve,
Ürünün ülkemize girişini engellemeyi başarmıştır.
Pek tabii ki,
Bunu “bana göre, bence” ile başlayan kişisel kanaatler yerine, yaptığı çalışmalardan elde ettiği bilimsel kanıtlarla sağlamıştır.
Süreyya Tahsin Aygün ’ün çabaları bu topraklarda birçok can kurtardı ve birçok bebeğin eksik uzuvlarla doğmasını önledi…
Dünya Profesör Süreyya Tahsin Aygün ‘ü,
Talidomid sebiyşe embriyoların beyin gelişiminin etkilediğini,
Ve,
Buna bağlı olarak çocukların fokomeli ile doğduğunu bulmasıyla tanıdı!!!
Aygün, çalışmasının sonuçlarını Sağlık Bakanlığı ile de paylaşarak ve bu işin peşine düşerek ilacın ülkeye girişini engellemiştir.
Profesör Süreyya Tahsin Aygün ’ün insan hayatına katkıları Türkiye’de bir talidomid faciasının yaşanmasını önlemekle sınırlı değil oysa…
Profesör Aygün,
Kök hücre tedavisini dünyada ilk tanımlayan,
Ve,
Bunu klinik pratiğinde başarıyla uygulayan ilk kişidir.
Yanlış okumadınız, evet hepimizin bildiği kök hücre tedavisi…
Hem de günümüzden 60 sene öncesinde!!!
Profesör Aygün 1957’de amniyotik sıvıda kök hücre tanımladığında bunun ne olduğunu, ne anlama geldiğini dünyada hiç kimse bilmiyordu.
Daha doğrusu,
Dünyanın en otör kişi ve kuruluşları dahi onun çalışmalarını anlayamıyorlar ve anlam veremiyorlardı.
Bilimsel camia bu gerçeği, Ordinaryüs Profesör Süreyya Tahsin Aygün ’ün kök hücre keşfinden tam 45 yıl sonra,
2002 yılında Nature dergisinden okudu !!!
Birden fazla genotipe sahip hücrenin veya dokunun bir arada canlılıklarını devam ettirebilmeleri durumu kimera olarak tanımlanmaktadır.
Aygün genetik bozuklukların, kimera yaratılarak tedavi etmenin mümkün olduğunu savundu,
Ve,
1972’de kök hücre tedavisinin, organ naklinin yerini alacağını söylediğinde yine kimse ona inan(a)madı!!!
Halbuki Profesör Aygün,
Ne iflah olmaz bir hayalperest,
Ne de bir kahindi…
O, ömrünü sadece bilime ve araştırmalara adamış bir vatanseverdi!!!
Hatta,
Nöronal hasarın kök hücre ile tedavi etmenin mümkün olduğuna inanıyordu,
Ki,
Dünya bunun gerçekten de olabileceğini ancak milenyumda anlayabildi!!!
Ek olarak,
Hücre kültürü enjeksiyon tedavileri ile mongoloid çocukların sağlıklı duruma kavuştukları da kayıtlarda yer almaktadır….
Ancak,
O dönemin gazeteleri haberlerde ne yazık ki “geri zekalı çocuk” olarak yer veriyordu…
Profesör Aygün ’ün bilime ve insan sağlığına katkıları zamanında anlaşılamamış bu dudak uçuklatan keşifleri ile de sınırlı değildi üstelik…
Dünyadaki ilk viral kültür ders kitabı (textbook) editörü de O idi,
Dünyada ilk liyofilize şarbon aşısını keşfeden de O!!!
Döneminde kullanılan aşıların tamamı ancak bir hafta – on gün dayanmasına karşın,
Süreyya Tahsin Aygün ’ün keşfi olan aşı 16 aya kadar etkisini yitirmeden saklanabiliyordu.
Bu yeni liyofilize şarbon aşısı:
Ordinaryüs Profesör Süreyya Tahsin Aygün, bilim ve tıp tarihinin isimsiz kilometre taşlarından birisidir!!!
Ve ne acıdır ki,
Bu coğrafyanın çocukları O ve onun gibi daha nice değerin varlığından bile haberdar değiller !!!
Oysaki ne demişti Gazi Mustafa Kemal Atatürk:
Biz mutlak gerçeği arayıp bulmaya çalışmalıyız,
Ve onu tanıtmaya gayret sarf etmeliyiz.
Bir milletin ne yapabileceğini göstermek için tarih en güvenilir rehberdir.
Biz tarihi yazdığımız zaman, olayların ve eylemlerin yapılarını birlikte ararız.
Büyük devletler kuran ecdadımız büyük ve şümullü medeniyetlere de sahip olmuştur.
Bunu aramak, tetkik etmek, Türklüğe ve cihana bildirmek bizler için bir borçtur.
Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır !!!Mustafa Kemal ATATÜRK
Milliyetçi Sol Parti (MİLLİ SOL) Genel Başkanı Hüseyin Alpay el değiştiren belediyelerde işten çıkarmalar yaşandığını ve taşeron işçilere kadro verilmesi […]
DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, TBMM’de yaptığı basın toplantısında 9. Yargı Paketine yönelik görüşlerini dile getirdi. 8. […]
“Denizli ittifakı, Türkiye ittifakı kazandı” CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu’nu ziyaret etti. CHP […]
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 1001 – ‘Cumhuriyetimizin 100. Yılı Özel Çağrısı’na yapılan başvurular neticesinde destek almaya hak […]
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Çekmeköy Belediye Başkanı Orhan Çerkez’e tebrik ziyaretinde bulundu. İmamoğlu, Çekmeköy Belediyesi girişinde alkışlarla karşılandı. Çerkez’e hayırlı […]
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 Mart ayı sonu itibarıyla İzmir’de trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı bir önceki yılın aynı […]
Merkez İşyeri Denetleme ve Danışmanlık Grubu ile Meslek Eğitimini Geliştirme Kurulu Toplantısı Ticaret Bakanı Sn. Ömer Bolat’ın katılımı ile […]
Yetimi Yoksulu Gözetenler Derneği, 2024 yılı Afrika vacip kurban hisse bedelini 3.000 TL olarak açıkladı. Dernek, bu yıl kurban bağışlarını […]
Muğla Büyükşehir Belediyesi Evde Bakım ekipleri bu hizmetten yararlanan yatağa bağımlı ve engelli vatandaşlara evlerinde reçete yazabilecek. Muğla Büyükşehir Belediyesi […]
DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, TÜRKPA heyetiyle İsviçre’nin Cenevre şehrine gitti. Türki devletlerin bir araya geldiği etkinliklere katılan […]
17 Nis 2024 0
Eylül Aşkın Türkiye Haber Portalı’nda hazırlayıp...07 Kas 2021 0
AK Parti Denizli Milletvekili, TBMM Plan ve...24 Nis 2021 0
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın babası Rüstem Tatar...10 Ara 2020 0
Cumhurbaşkanı Tatar: “Türkiye’nin güçlü...05 Ara 2020 0
—-Birinci Bölümün DEVAMI—-...27 Nis 2024 0
Türk pop müziğinde emin adımlarla ilerleyen Beste Açar yeni şarkısı, sinema filmi ve yeni projeleri üzerine habercaddesi.com sitesinden Alper Ergez’e çarpıcı açıklamalarda […]